Pyrolusiet

Het mineraal pyrolusiet is een mangaan-oxide met de chemische formule Mn4+O2.

Het opaak blauw- tot staalgrijze pyrolusiet heeft een submetallische glans, een zwarte streepkleur en het mineraal kent een perfecte splijting volgens het kristalvlak [110]. Het kristalstelsel is tetragonaal. Pyrolusiet heeft een gemiddelde dichtheid van 4,73, de hardheid is 6 tot 6,5 en het mineraal is niet radioactief.

De naam van het mineraal pyrolusiet is afgeleid van de Griekse woorden pyros ("vuur") en lusein, dat "wassen" betekent. Het mineraal werd vroeger gebruikt om de groene kleur van tweewaardige ijzer-oxides van glas te wassen.

Pyrolusiet is een algemeen mineraal dat voorkomt in sedimentaire en hydrothermale gesteenten en als secundair mineraal gevormd kan worden. De typelocatie is niet gedefinieerd. Het wordt onder andere gevonden in Hori Blatna, Tsjechië.

Categorieën: Mineraal | Oxide | Verbinding van mangaan

Glas

Glas is een niet-kristallijne vaste stof

Wanneer een vloeistof voldoende snel wordt afgekoeld, wordt er vaak de mogelijkheid om te kristalliseren aan ontnomen, doordat het materiaal de gelegenheid niet krijgt om groeikernen voor de kristalgroei te vormen. Bij een temperatuur die meestal veel lager ligt dan het kristallijne smeltpunt ondergaat het materiaal dan een ander soort stollingsproces: een glasovergang. Bij beide vormen van stolling (glaspunt en vriespunt) gaan veel vrijheidsgraden van beweging verloren en kunnen de atomen van het materiaal niet meer vrij bewegen, maar alleen nog om een evenwichtspunt trillen. Het verschil tussen de twee overgangen is dat bij het vriespunt ook een ordening van de structurele eenheden van de stof plaatsvindt, wat bij een glasovergang achterwege blijft. Onder het glaspunt is het systeem een amorfe vaste stof, erboven een onderkoelde vloeistof.

De meest bekende vorm van glas, in gebruik voor ramen, (drink)glazen, vazen, e.d. is een mengsel van silicaten. Voor het produceren van drinkglazen / vazen /flessen e.d. zijn de volgende 3 methodes te gebruiken: 1)Blaas/Blaas, 2)Pers/Blaas en 3)Pers produktie. De belangrijkste grondstof daarvoor is kwarts of silica (SiO2) meestal gewonnen uit zand. Silica is een zuur oxide, dat met water kiezelzuur kan vormen.

In pure vorm kan van silica ook een glas gemaakt worden: kwartsglas. Dit materiaal is echter moeilijk te bewerken; het heeft bijvoorbeeld een hoog en vrij abrupt smeltpunt (boven 1100 oC). Kwartsglas wordt alleen voor speciale doeleinden toegepast, bijvoorbeeld in cuvetten die UV-licht doorlaten of voor ampullen die hoge temperaturen moeten kunnen doorstaan. Het is echter naar verhouding duur. De verwachting is dat dat binnenkort echter verandert omdat er een nieuwe manier is gevonden om kwartsglas te bewerken namelijk door middel van een sterke laser die relatief goedkoop is.

Net als kwartsglas bestaande uit zuiver silica. Door de lange tijd die het kristalrooster heeft gekregen om zich te vormen, is het (quasi) perfect gekristalliseerd: het rooster bestaat uit regelmatige zeshoeken. Het is daarmee een kristallijne vaste stof en niet een glas. Van buitenaf is dat verschil niet goed te zien, maar in het Röntgendiffractie patroon is het verschil erg groot.