Anorthoklaas

Het mineraal anorthoklaas is een natrium-kalium-aluminium-tectosilicaat met de chemische formule (Na,K)AlSi3O8. Het behoort tot de kaliveldspaten.

Het doorzichtige tot doorschijnende kleurloze, witte, roze tot groenig gele anorthoklaas heeft een witte streepkleur, een glasglans en een perfecte splijting volgens het kristalvlak [001] en een goede volgens [010]. De gemiddelde dichtheid is 2,58 en de hardheid is 6, per definitie. Het kristalstelsel is triklien en de radioactiviteit van anorthoklaas is nauwelijks meetbaar. De gamma ray waarde volgens het American Petroleum Institute is 52,50.

De naam van het mineraal anorthoklaas is afgeleid van de Griekse woorden an ("niet"), orthos ("recht") en klasos, dat "breken" betekent.

Anorthoklaas, deel van de (albiet-orthoklaas) kaliveldspaat-reeks, is een zeer veel voorkomende veldspaat, in zowel intrusief als extrusief stollingsgesteente en in metamorf gesteente. Het wordt onder andere gevonden in op de eilanden Pantelleria en Ustica in Italië, in Larvik, Noorwegen, waar het in larvikiet aangetroffen wordt. Voorts wordt anorthoklaas gevonden in Berkum, Noordrijn-Westfalen, Duitsland.

Categorieën: Mineraal | Tectosilicaat | Verbinding van natrium | Verbinding van kalium | Verbinding van aluminium

Triklien

Veel vaste stoffen hebben een kristallijne structuur. Dat wil zeggen dat zij bestaan uit een regelmatige opstapeling van een structuureenheid (moleculen, ionen, atomen) die als bouwsteen van de regelmatige stapeling gezien kan worden. De structuureenheden vormen een driedimensionaal rooster. In de kristallografie worden de gestapelde structuureenheden eenheidscellen genoemd.

De regelmatige stapeling wordt translatiesymmetrie genoemd. Naast de translatiesymmetrie bestaat er ook nog interne symmetrie binnen de eenheden. Het geheel van alle symmetrie heet kristalstructuursymmetrie (zie hierna).

De symmetrie heeft onder meer als gevolg dat de gehele structuur van het kristal kan worden beschreven als de inhoud van één eenheidscel of zelfs een gedeelte daarvan, soms aangevuld met een beschrijving van de (zeer kleine) verschillen tussen eenheidscellen.

Een van de technieken die kan worden gebruikt om kristalstructuren te bepalen is de Röntgendiffractie. Dit is tot nog toe (2003) de nauwkeurigste techniek om de structuur van moleculen te onderzoeken. Kristalstructuren van meer dan 250.000 organische verbindingen zijn reeds bepaald en opgeslagen in de Cambridge Structural Database.

Naast kristallijne vaste stoffen bestaan er glasstructuren en amorfe structuren.

Tectosilicaat

Een tectosilicaat is een silicaat met de silicium-zuurstof tetraeders gerangschikt in een driedimensionaal patroon. Voorbeelden van tectosilicaten zijn de veldspaten, veldspaatvervangers en de zeolieten.

Nesosilicaat -- Inosilicaat -- Sorosilicaat -- Cyclosilicaat -- Tectosilicaat -- Fylosilicaat

Categorie: Tectosilicaat

Kaliveldspaat

De mineralen-reeks kaliveldspaat is een groep van aluminium-tectosilicaten die behoren tot de veldspaten met samenstellingen tussen de eindleden albiet-orthoklaas, met albiet als natrium-houdend en orthoklaas als kalium-houdend uiterste mineraal. De reeks van mineralen is een zogenaamde vaste oplossing.

De kristallografie van de veldspaten varieert sterk met de samenstelling en is vrij complex. De symmetrie varieert van monoklien tot triklien. Algemeen komen meerdere systemen van splijting voor, ook bestaan er hoge en lage temperatuursvormen.

De individuele kaliveldspaatmineralen, gewoonlijk verkort aangeduid als kaliveldspaat, zijn belangrijke gesteentevormende mineralen in zowel felsische stollings-, metamorfe als sedimentaire gesteenten. Een veel voorkomende kleur van kaliveldspaatkristallen is zalmroze en daarmee is het een vrij gemakkelijk te herkennen mineraal in gesteenten. Door een bepaald type verwering van kaliveldspaat ontstaat uiteindelijk gibbsiet, deze verweringsreactie is beschreven als de verweringsreactie van kaliveldspaat.

felsisch--------------------------------------------------mafischkwarts - veldspaat - mica - amfibool - pyroxeen - olivijn

Categorieën: Mineraal | Tectosilicaat | Verbinding van aluminium

Pantelleria

36°50′N.B. 11°57′O.L.

Pantelleria is een eiland en gemeente gelegen in de Middellandse Zee, 85 km ten zuidwesten en van Sicilië en 70 km ten noordoosten van Tunesië.

Het is Italiaans grondgebied en maakt deel uit van de Siciliaanse provincie Trapani. Het eiland vormt ook de gemeente Pantelleria. Het bevolkingsaantal bedraagt 6044 (in 2001).

Het eiland is volledig vulkanisch van oorsprong. In de oudheid heette het eiland Cossyra. Het speelde een belangrijke rol in de Punische oorlogen en bij de invasie van Italië in de Tweede Wereldoorlog. Momenteel is toerisme de grootste bron van inkomsten (voornamelijk duikers).

Categorieën: Gemeente in Trapani | Italiaans eiland | Sicilië

Ustica

38°43′N.B. 13°11′O.L.

Ustica is een klein Italiaans vulkaaneiland, 70 kilometer ten noorden van de Siciliaanse hoofdstad Palermo. Ustica was in juni 1980 internationaal nieuws toen een vliegtuig, met daarin 81 passagiers, op mysterieuze wijze boven het eiland ontplofte. De oorzaak van deze ontploffing is nooit definitief vastgesteld.

Het eiland Ustica vormt de gelijknamige gemeente. Bestuurlijk gezien hoort het bij de provincie Palermo, die zelf onderdeel is van de autonome regio Sicilië.

Ustica telt ongeveer 553 huishoudens. Het aantal inwoners steeg in de periode 1991-2001 met 12,4% volgens cijfers uit de tienjaarlijkse volkstellingen van ISTAT.

Categorieën: Italiaans eiland | Gemeente in Palermo

Larvik

Bron: Noors bureau voor statistiek

Larvik is een gemeente in de Noorse provincie Vestfold. De gemeente telde 41.142 inwoners in januari 2005, waarvan 49,1% mannelijk. Het aandeel ouderen (67 jaar of ouder) is 15,1%. In juni 2005 was 3% van de bevolking werkloos.

Er vertrokken in 2004 1365 personen en er vestigden zich 1470 personen in Larvik. De gemeenteregistratie telde 30 personen met (van oorsprong) de Nederlandse nationaliteit.

Andebu | Hof | Holmestrand | Horten | Lardal | Larvik | Nøtterøy | Re | Sande | Sandefjord | Stokke | Svelvik | Tjøme | Tønsberg

Vestfold | Noorse Provincies

Larvikiet

Larvikiet is een stollingsgesteente dat veel plagioklaas, voornamelijk in schilferige vorm, bevat. Dit geeft het gesteente bij polijsten een typische blauwgrijze glans en een "glimmend" uiterlijk, hoewel dat niet door glimmers veroorzaakt wordt.

Larvikiet is een gesteente dat voor het grootste gedeelte bestaat uit veldspaten (voornamelijk plagioklaas), maar ook kleine hoeveelheden kwarts, nefelien, olivijn, augiet, hoornblende, ilmeniet, magnetiet, apatiet, zirkoon en/of biotiet. De veldspaten hebben een schilferige habitus, waardoor ze (in gepolijste vorm) lijken op mica's. Veldspaten zijn echter tectosilicaten en mica's (of glimmers) fylosilicaten. Door tektoniek is het larvikietcomplex doorsneden door aders die vooral nefelien bevatten.

Het gesteente larvikiet is genoemd naar de plaats waar het voor het eerst beschreven werd, Larvik in Noorwegen.

Larvikiet is vooral bekend uit de Osloregio, een gebied in Zuid-Noorwegen waar ook Larvik ligt. Het gebied bestaat uit een complex van magmatisch gesteente, voornamelijk monzoniet. Het vulkanisme dat dit complex gevormd heeft, is met behulp van de U-Pb-methode gedateerd op vroeg-Perm (297 - 292 Ma). Vermoed wordt dat de magmatische activiteit in het gebied gerelateerd is aan de opening van de huidige Noordzee, een rift-bekken dat uiteindelijk niet tot oceaanvorming geleid heeft (een zogenaamde failed rift).

Larvikiet wordt door het glimmende karakter in gepolijste vorm vaak als natuursteen gebruikt voor (winkel)gevels, aanrechtbladen en andere decoratie.

Anorthoklaas

Het mineraal anorthoklaas is een natrium-kalium-aluminium-tectosilicaat met de chemische formule (Na,K)AlSi3O8. Het behoort tot de kaliveldspaten.

Het doorzichtige tot doorschijnende kleurloze, witte, roze tot groenig gele anorthoklaas heeft een witte streepkleur, een glasglans en een perfecte splijting volgens het kristalvlak [001] en een goede volgens [010]. De gemiddelde dichtheid is 2,58 en de hardheid is 6, per definitie. Het kristalstelsel is triklien en de radioactiviteit van anorthoklaas is nauwelijks meetbaar. De gamma ray waarde volgens het American Petroleum Institute is 52,50.

De naam van het mineraal anorthoklaas is afgeleid van de Griekse woorden an ("niet"), orthos ("recht") en klasos, dat "breken" betekent.

Anorthoklaas, deel van de (albiet-orthoklaas) kaliveldspaat-reeks, is een zeer veel voorkomende veldspaat, in zowel intrusief als extrusief stollingsgesteente en in metamorf gesteente. Het wordt onder andere gevonden in op de eilanden Pantelleria en Ustica in Italië, in Larvik, Noorwegen, waar het in larvikiet aangetroffen wordt. Voorts wordt anorthoklaas gevonden in Berkum, Noordrijn-Westfalen, Duitsland.

Categorieën: Mineraal | Tectosilicaat | Verbinding van natrium | Verbinding van kalium | Verbinding van aluminium