Davyn

Het mineraal davyn is een chloor-houdend natrium-kalium-calcium-aluminium-sulfaat-silicaat met de chemische formule Na4K2Ca2Si6Al6O24(SO4)Cl2. Het tectosilicaat behoort tot de veldspaatvervangers.

Het kleurloze of witte davyn heeft een glasglans, een witte streepkleur en de splijting is perfect volgens het kristalvlak [1010] en onduidelijk volgens [0001]. De gemiddelde dichtheid is 2,47 en de hardheid is 6. Het kristalstelsel is hexagonaal en de radioactiviteit van het mineraal is nauwelijks meetbaar. De gamma ray waarde volgens het American Petroleum Institute is 98,33.

Davyn komt voor in alkali-rijke stollingsgesteenten. De typelocatie is de Monte Somma in Italië. Het mineraal wordt ook gevonden nabij de Laacher See in de Duitse Eifel.

Categorieën: Mineraal | Tectosilicaat | Sulfaat | Verbinding van natrium | Verbinding van kalium | Verbinding van calcium | Verbinding van aluminium | Verbinding van chloor

Chloor

Chloor is een scheikundig element met symbool Cl en atoomnummer 17. Het is een geelgroen halogeen. Chloor is bij kamertemperatuur een gas.

Chloor is in 1774 door Carl Scheele ontdekt, maar hij besefte niet dat het een element was. Hij vermoedde dat het een verbinding van zuurstof was. Pas in 1810 kwam Humphry Davy tot die gevolgtrekking. In 1823 ontdekte Michael Faraday hoe chloor vloeibaar gemaakt kon worden.

De naam Chloor is afkomstig van het Griekse χλωρος (chloros), dat is te vertalen als geelgroenig.

Chloor wordt veel gebruikt bij het zuiveren van water, in ontsmettingsmiddelen en in mosterdgas. Daarnaast is het een veelgebruikte grondstof in de chemische industrie voor de productie van een breed scala aan producten. Enkele toepassingen van chloor zijn:

In de organische chemie wordt chloor veel toegepast als oxidator en in substitutiereacties.

Sulfaat

Sulfaten is de verzamelnaam voor chemische verbindingen met sulfaat-groepen, SO4. Sulfaten komen voor in mineralen zoals aluin en calciumsulfaat (gips). Sulfaat is een groep van ongeveer 300 mineralen, waarin metallische elementen een binding vormen met sulfaat, bijvoorbeeld anhydriet. Sulfaat is een fundamentele structuureenheid doordat zwavel een sterke binding vormt met zuurstof.

Categorie: Sulfaat

Silicaat

Nesosilicaat -- Inosilicaat -- Sorosilicaat -- Cyclosilicaat -- Tectosilicaat -- Fylosilicaat

Categorie: Silicaat

Tectosilicaat

Een tectosilicaat is een silicaat met de silicium-zuurstof tetraeders gerangschikt in een driedimensionaal patroon. Voorbeelden van tectosilicaten zijn de veldspaten, veldspaatvervangers en de zeolieten.

Nesosilicaat -- Inosilicaat -- Sorosilicaat -- Cyclosilicaat -- Tectosilicaat -- Fylosilicaat

Categorie: Tectosilicaat

Hexagonaal

Hexagonaal is de benaming voor een type tralie, of kristalstelsel, dat de hexagonale dichtste stapeling bezit. Het behoort tot één van de veertien Bravaistralies. Mineralen met een hexagonale structuur zijn onder meer cadmium en magnesium.

Wanneer een tralie zich herhaalt in dezelfde stand, in drie onafhankelijke richtingen (zodat er een heel groot rooster ontstaat van tralies naast elkaar), en er op ieder traliepunt een atoom of ion wordt ingevuld, noemt men het resultaat een hexagonaal kristalrooster. De atomen of ionen hebben zich dan op dezelfde manier gerangschikt zoals te zien is in het plaatje met het hexagonale rooster.

De structuur kent meerdere varianten:

Ten opzichte van een materiaal met een kubisch rooster (zoals k.v.g. en k.r.g.) heeft een materiaal met een hexagonaal kristalrooster minder glijvlakken. Om precies te zijn treedt de afschuiving alleen op aan de {001}-vlakken, in de <100>-richting. Door het geringe aantal mogelijkheden in afschuiving, is er in hexagonale roosters dan ook meer kans op de vorming van tweelingen.

In tegenstelling tot bij kubische roosters, geeft het rekenen met drie assen bij hexagonale roosters soms problemen. Om deze problemen te ondervangen kan een vierde as aan het coördinatenstelsel worden toegevoegd. In de praktijk wordt deze vierde as door kristallografen niet echt meer gebruikt sinds de komst van geschikte rekensoftware, maar binnen sommige andere vakgebieden komt het gebruik ervan nog voor. Het coördinatenstelsel kent een z-as en drie assen (a1, a2 en a3) in het grondvlak. Deze assen zijn ten opzichte van elkaar 120 graden gedraaid.

Radioactiviteit

Radioactiviteit, ook wel activiteit genoemd, is een natuurkundig fenomeen: bepaalde isotopen zijn instabiel en veranderen (desintegreren) spontaan in een andere atoomsoort. Dit noemt men radioactief verval.

Bij dit proces zenden ze straling uit. Na de desintegratie is de atoomkern veranderd van samenstelling, met name in de aantallen protonen en neutronen. Zo ontstaat een atoom van een andere atoomsoort, hetzij een andere isotoop van hetzelfde element, hetzij een ander element.

In sommige situaties is het desintegratieproduct, ook wel het dochternuclide genoemd, zelf ook weer instabiel. Het proces gaat door totdat de ontstane atoomkern in een stabiele vorm is geraakt. Men spreekt dan van een vervalketen.

Aan de ontdekking van en het onderzoek van radioactiviteit hebben veel mensen hun naam verbonden. Enkele van de voornaamste zijn:

Radioactiviteit wordt uitgedrukt in becquerel (Bq). Als er van een stof 1 atoom per seconde vervalt (desintegreert) is die stof een radioactieve bron (stralingsbron) met een sterkte van 1 becquerel.

Gamma ray (straling)

De gamma ray waarde is een maat voor de natuurlijke radioactiviteit van een gesteente of mineraal. De technische standaards die gelden voor gamma ray metingen, zijn opgesteld door het American Petroleum Institute en de officieuze "eenheid" van deze metingen is dan ook API. Hoewel de naam voor deze waarde gamma ray is, is het niet zuiver gammastraling die door de radioactieve mineralen wordt uitgezonden, dit kunnen ook andere deeltjes omvatten.

Binnen de olie-industrie wordt de gamma ray waarde van gesteente gebruikt om het type gesteente grofweg te bepalen. Door middel van gevoelige metingen in het boorgat (logging) wordt informatie verkregen over de natuurlijke radioactiviteit. Schalie bevat vaak zwak radioactieve mineralen, naast kleimineralen zijn dat voornamelijk biotiet of andere mica's. Ook zandsteen kan radioactieve sporenelementen bevatten, meestal in zogenaamde "vuile zandstenen" (met veel niet-siliciklastisch materiaal). Het kalium-zout sylviet veroorzaakt relatief hoge gamma ray waardes en is daarmee een indicator tegenover het niet radioactieve haliet.

Categorieën: Straling | Olie-industrie

Veldspaat

Veldspaat is de naam voor een groep van gesteentevormende mineralen die naar schatting 60% van de aardkorst vormen. Het zijn aluminium-tectosilicaten; silicaten waarbij de silica tetraeders in een driedimensionaal patroon gerangschikt zijn.

Er zijn drie typen veldspaat:

Ook de isomorfe mengsels van deze drie verbindingen behoren tot de veldspaat groep. Gewoonlijk worden de veldspaten onderverdeeld in de:

De twee reeksen vormen zogenaamde vaste oplossingen. Bij de plagioklazen hebben de intermediaire veldspaten een naam afhankelijk van de samenstelling.

De kristallografie van de veldspaten varieert sterk met de samenstelling en is vrij complex. De symmetrie varieert van monoklien tot triklien. Algemeen komen meerdere systemen van splijting voor, ook bestaan er hoge en lage temperatuursvormen.

Stollingsgesteente

Stollings- of magmatische gesteenten zijn gesteenten die zijn ontstaan door stolling van lava (aan het aardoppervlak) of magma (onder het aardoppervlak). De hoofdindeling van gesteenten is in stollingsgesteenten, afzettingsgesteenten en metamorfe gesteenten.

Stollinggesteenten worden onderverdeeld in 3 vormen:

In het Engels heten uitvloeiingsgesteenten volcanics, genoemd naar de Romeinse god van het vuur en de vulkanen "Vulcanus" en dieptegesteenten plutonics, genoemd naar de Romeinse god van de onderwereld, "Pluto".

felsisch--------------------------------------------------mafischkwarts - veldspaat - mica - amfibool - pyroxeen - olivijn

Categorieën: Geologie | Stollingsgesteente

Eifel

De Eifel is het oostelijke deel van van het middelgebergte Eifel-Ardennen. Het ligt ten noorden van de Moezel en ten westen van de Rijn. Het grootste deel ligt in Duitsland, een klein deel ligt in België, in de Oostkantons. Het Duitse deel van Eifel ligt in de deelstaten Noord-Rijnland-Westfalen en Rijnland-Palts. Het hoogste punt is de Hohe Acht met 747 meter.

In het Tertiair was er in de Eifel sterke vulkanische activiteit. Daar naar verwijst ook de naam Vulkaan-Eifel in het zuidoostelijke deel. De kraters die ontstaan zijn door explosies van vulkanische gassen hebben zich gevuld met grondwater en worden Maare genoemd.

In de Eifel ligt ook de Nürburgring, een bekend autocircuit voor ondere andere Formule 1-races. Sinds 2004 is een deel van het noorden van de Eifel het Nationaal Park Eifel geworden. Dit Nationale Park valt in zijn geheel binnen het Duits-Belgische natuurpark Hoge Venen-Eifel. Een ander deel van de Eifel valt binnen het natuurpark Zuid-Eifel.

Beierse Woud - Bohemer Woud - Eifel - Elbsandsteingebergte - Ertsgebergte - Fichtelgebergte - Fränkische Alb - Frankenwald - Harz - Hessisches Bergland - Hunsrück - Lausitzer Bergland - Oberpfälzer Wald - Odenwald - Pfälzer Wald - Rhön - Sauerland - Schwäbische Alb - Taunus - Thüringer Schiefergebergte - Thüringer Wald - Vogelsberg - Westerwald - Zittauer Gebergte - Zwarte Woud

Categorieën: Gebergte in Duitsland | Gebergte in Wallonië | Noord-Rijnland-Westfalen | Rijnland-Palts