Pyrofylliet

Het mineraal pyrofylliet is een aluminium-silicaat met de chemische formule Al2Si4O10(OH)2. Het fylosilicaat behoort binnen de kleimineralen tot de smectiet-groep.

Het grijswitte, groengrijze of bruingele pyrofylliet heeft een parelglans, een witte streepkleur en de splijting is perfect volgens kristalvlak [001]. De gemiddelde dichtheid is 2,84 en de hardheid is 1,5 tot 2. Het kristalstelsel is triklien en het mineraal is niet radioactief.

De naam van het mineraal pyrofylliet is afgeleid van de Griekse woorden pyros ("vuur") en fyllos ("blad").

Pyrofylliet is een kleimineraal dat voorkomt in fyllieten. Het mineraal kyaniet kan door verwering omgezet worden in pyrofylliet. De typelocatie is Pyschminsk en Beresovsk, Oeral-gebergte, Rusland.

Categorieën: Mineraal | Fylosilicaat | Verbinding van aluminium

Triklien

Veel vaste stoffen hebben een kristallijne structuur. Dat wil zeggen dat zij bestaan uit een regelmatige opstapeling van een structuureenheid (moleculen, ionen, atomen) die als bouwsteen van de regelmatige stapeling gezien kan worden. De structuureenheden vormen een driedimensionaal rooster. In de kristallografie worden de gestapelde structuureenheden eenheidscellen genoemd.

De regelmatige stapeling wordt translatiesymmetrie genoemd. Naast de translatiesymmetrie bestaat er ook nog interne symmetrie binnen de eenheden. Het geheel van alle symmetrie heet kristalstructuursymmetrie (zie hierna).

De symmetrie heeft onder meer als gevolg dat de gehele structuur van het kristal kan worden beschreven als de inhoud van één eenheidscel of zelfs een gedeelte daarvan, soms aangevuld met een beschrijving van de (zeer kleine) verschillen tussen eenheidscellen.

Een van de technieken die kan worden gebruikt om kristalstructuren te bepalen is de Röntgendiffractie. Dit is tot nog toe (2003) de nauwkeurigste techniek om de structuur van moleculen te onderzoeken. Kristalstructuren van meer dan 250.000 organische verbindingen zijn reeds bepaald en opgeslagen in de Cambridge Structural Database.

Naast kristallijne vaste stoffen bestaan er glasstructuren en amorfe structuren.

Silicaat

Nesosilicaat -- Inosilicaat -- Sorosilicaat -- Cyclosilicaat -- Tectosilicaat -- Fylosilicaat

Categorie: Silicaat

Fylosilicaat

Een fylosilicaat is een silicaat waarbij de silica tetraeders volgens een platige structuur gerangschikt zijn. Tussen twee vlakken met silica tetraeders heerst een zwakke binding tussen vrije zuurstofatomen. Door deze structuur splijten fylosilicaten heel makkelijk.

Voorbeelden van fylosilicaten zijn mica's als muscoviet en biotiet en kleimineralen.

Nesosilicaat -- Inosilicaat -- Sorosilicaat -- Cyclosilicaat -- Tectosilicaat -- Fylosilicaat

Categorie: Fylosilicaat

Smectiet

De mineralengroep smectiet is een groep van meestal gehydrateerde aluminium-fylosilicaten. Smectiet is een van de kleimineralen.

Samen met de kleimineralen illiet en kaoliniet komt smectiet voor in schalies en andere klei-houdende sedimentaire gesteenten.

Categorieën: Mineraal | Fylosilicaat | Verbinding van aluminium

Fylliet

Een fylliet is een metamorf gesteente van gemiddelde graad (tussen leisteen en schist dat als oorsprongsgesteente schalie (of kleisteen) had.

Fylliet is een gesteente dat vooral bestaat uit kwarts, sericiet en chloriet (mica's). Ook kunnen grafietkristallen in fylliet voorkomen. Door de aanwezigheid van mica's -ook glimmers genoemd- heeft het gesteente een zijdeachtige glans. De platige structuur wordt veroorzaakt door de mica's die als fylosilicaten het gesteente splijten.

De naam van het gesteente fylliet is afgeleid van het Griekse woord phylos, dat "blad" betekent.

Categorie: Metamorf gesteente

Kyaniet

Het mineraal kyaniet of distheen is een aluminium-silicaat met de chemische formule Al2SiO5. Het behoort tot de groep van de nesosilicaten.

Het blauwe, grijze, witte, groene of zwarte mineraal heeft een splijting volgens kristalvlak [100], een witte streepkleur en een glas- tot parelglans. Het kristalstelsel is triklien, de gemiddelde dichtheid is 3,61 en de hardheid is 4 tot 7. Kyaniet is noch magnetisch, noch radioactief.

De naam van het mineraal kyaniet is afgeleid van het Griekse woord kyanos, dat "blauw" betekent.

Kyaniet is een zeer veel voorkomend mineraal als onderdeel van vele gesteenten. Het komt onder andere voor in gemetamorfoseerde sedimentaire gesteenten. Het is ook, samen met de andere aluminiumsilicaten sillimaniet en andalusiet een indicatief mineraal voor de diepte en temperatuur waarbij een gesteente metamorfose ondergaan heeft. Kyaniet is gewoonlijk stabiel bij temperaturen beneden de 650 °Celsius en bij drukken hoger dan 0,3 GPa (gigaPascal). De druk en temperatuur zijn gerelateerd waardoor bij hoge druk (0,6 GPa) een hogere temperatuur (600 °C) nodig is om uit kyaniet sillimaniet te vormen. Bij drukken beneden 0,3 GPa is juist andalusiet het stabiele aluminiumsilicaat.

Categorieën: Mineraal | Nesosilicaat | Verbinding van aluminium