Fenakiet

Het mineraal fenakiet is een beryllium-silicaat met de chemische formule Be2SiO4. Het behoort tot de nesosilicaten.

Het kleurloze, blauwige, witte, gele, roze of bruine fenakiet heeft een witte streepkleur en een glasglans. De hardheid van het mineraal is 8 op de schaal van Mohs en het doorzichtig tot doorschijnende mineraal komt voor in kristallen of korrelige of radiale aggregaten. Het soortelijk gewicht van fenakiet is 3,0 en het mineraal heeft een trigonaal kristalstelsel.

De naam van het mineraal fenakiet is afgeleid van het Griekse phenax, dat "bedrieglijk" betekent.

Fenakiet komt voor in pegmatieten en is zeldzaam. Het wordt onder andere gevonden in de Alpen, Noorwegen, Rusland, Brazilië (Minas Gerais) en in de VS (Colorado, Maine, Virginia).

De toepassingen van het mineraal zijn als Be-erts of als edelsteen (facetsteen, cabochons).

Beryllium

Beryllium is een scheikundig element met symbool Be en atoomnummer 4. Het is een donkergrijs aardalkalimetaal.

Als eerste herkende Nicolas-Louis Vauquelin het in 1798 in oxidische vorm. In 1828 slaagden zowel Wöhler als Bussy er in het metaal door reductie met kalium te bereiden. Naar verluidt heeft een oplossing van beryllium een zoetige smaak, maar de vroege chemici die dit gemeld hebben deden dat stervend: berylliumverbindingen zijn namelijk zeer giftig.

Het is een goed materiaal om röntgenvensters van te maken omdat deze straling gezien de lage massadichtheid van beryllium niet sterk wordt geabsorbeerd en het metaal aan de andere kant sterk genoeg is om een vacuümsysteem te kunnen afsluiten.

Wanneer het blootgesteld wordt aan α-straling, heeft het de eigenschap neutronen vrij te geven. Het wordt dus wel als een zwakke neutronenbron gebruikt.

Vooral in legeringen met koper wordt het element veel toegepast omdat deze materialen goede eigenschappen vertonen. Ze zijn goede geleiders van zowel elektriciteit als warmte, ze zijn licht, sterk, stijf en hard en weerstaan corrosie en vermoeiing. Ze worden toegepast in puntlaselektroden, veren en elektrische contacten. Ze worden veel in de luchtvaart-, ruimte- en defensie-industrie toegepast.

Silicaat

Nesosilicaat -- Inosilicaat -- Sorosilicaat -- Cyclosilicaat -- Tectosilicaat -- Fylosilicaat

Categorie: Silicaat

Pegmatiet

Pegmatiet is een ganggesteente, vaak ontstaan uit felsisch (zuur, hoog SiO2 gehalte) vulkanisme, dat zeer grote kristallen (tot 10 meter doorsnede) kan bevatten.

Kenmerkend voor een pegmatiet is het voorkomen van zeldzame mineralen als aquamarijn, toermalijn, topaas, fluoriet, apatiet en wolfraam. Vooral mineralen die lithium bevatten, ontstaan in pegmatieten omdat een pegmatiet de laatst kristalliserende elementen opneemt.

Pegmatiet is genoemd naar het Latijnse woord pegma, dat "schavot" of "boekenkast" betekent.

Overal waar magma stolt onder het aardoppervlak, ontstaat stollingsgesteente. In gebieden waar een deel van het magma nog vloeibaar blijft, zijn er kristallen die "drijven" en aangroeien in de smelt die langzaam en als laatste uitkristalliseert. Als pegmatieten ontsloten raken aan het oppervlak, zijn er vaak erg mooie en grote kristallen te vinden. Dit is het geval in Brazilië, maar ook op kleinere schaal op Cap de Creus, Catalonië, Spanje.

Omdat pegmatieten zeldzame aardelementen als lithium, beryllium en tantalium bevat, is het voor de industrie een interessant gesteente om te mijnen. Ook edelstenen worden in pegmatieten gevonden.

Minas Gerais

Minas Gerais (letterlijk: algemene mijnen) is een van de 26 deelstaten van Brazilië. De staat heeft een oppervlakte van ca. 586.528 km² en ligt in de regio Zuidoost. Minas Gerais grenst aan Bahia in het noorden en noordoosten, Espírito Santo in het oosten, Rio de Janeiro in het zuidoosten, São Paulo in het zuiden en zuidwesten, Mato Grosso do Sul in het westen, Goiás in het westen en noordwesten en het Federaal District in het noordwesten. Midden 2004 werd het inwoneraantal geschat op 18.993.720. De hoofdstad is Belo Horizonte.

Regio's: Centraal-West | Noord | Noordoost | Zuid | Zuidoost |Deelstaten: Acre | Alagoas | Amapá | Amazonas | Bahia | Ceará | Espírito Santo | Goiás | Maranhão | Mato Grosso | Mato Grosso do Sul | Minas Gerais | Pará | Paraíba | Paraná | Pernambuco | Piauí | Rio de Janeiro | Rio Grande do Norte | Rio Grande do Sul | Rondônia | Roraima | Santa Catarina | São Paulo | Sergipe | TocantinsDistrict: Federaal DistrictZie ook: Lijst van vlaggen van Braziliaanse deelgebieden

Categorie: Staat van Brazilië

Facet

Een facet is een platgeslepen oppervlak van een metaal of gesteente. Doorgaans wordt het woord geassocieerd met de platgeslepen vlakken van een edelsteen. Een edelsteen wordt zo geslepen, dat er een optimale breking en weerkaatsing van het licht optreedt. Omdat deze optische lichteffecten afhankelijk zijn van de brekingsindex van het betreffende materiaal, hebben verschillende soorten edelstenen eigen optimale slijphoeken.

Diamant wordt in facetten geslepen door verstellers en slijpers.

In tegenstelling tot het bovengenoemde voorbeeld van een facet, bestaan er ook situaties waarbij facetten ongewenst zijn. Tijdens het gladschuren van een metalen preparaat ten behoeve van materiaalkundig onderzoek kunnen er facetten in het preparaat ontstaan. De kans op facetten wordt groter naarmate het metaal zachter is. Het ontstaan van facetten dient voorkomen te worden, omdat er altijd een egaal vlak oppervlakte voor het uiteindelijke onderzoek gewenst is.

Het woord facet wordt vaak als beeldspraak gebruikt. De zin "de zaak heeft vele facetten" kan worden gelezen als "aan de zaak zitten vele kanten".

Categorie: Edelsteen