Stilpnomelaan

Het mineraal stilpnomelaan is een gehydrateerd kalium-ijzer-magnesium-aluminium-silicaat met de chemische formule K(Fe2+,Mg,Fe3+)8(Si,Al)12(O,OH)27·n(H2O). Het behoort tot de fylosilicaten.

Het groene, bruinrode, goudbruine of zwarte stilpnomelaan heeft een glas- tot doffe glans, een grijswitte streepkleur en een perfecte splijting volgens het kristalvlak [001]. De gemiddelde dichtheid is 2,86 en de hardheid is 3. Het kristalstelsel is triklien en de radioactiviteit van het mineraal is nauwelijks meetbaar. De gamma ray waarde volgens het American Petroleum Institute is 31,37.

De naam van het mineraal stilpnomelaan is afgeleid van de Griekse woorden stilpnoon ("schijnen") en melas ("zwart").

Het mineraal stilpnomelaan komt met name voor in ijzerertsen. De typelocatie is de Sternberg, in Moravië, Tsjechië. Het wordt ook gevonden in Saint Peters, Chester county, Pennsylvania, Verenigde Staten.

Categorieën: Mineraal | Fylosilicaat | Verbinding van kalium | Verbinding van ijzer | Verbinding van magnesium | Verbinding van aluminium

Hydraat

Een hydraat is een stof waarin water in sterke binding opgenomen is. Zo zijn er zouthydraten, maar ook hydraten van methaan, en 'legeringen' tussen ijs of zeer koud water (rond het vriespunt) en gassen (gashydraten). Methaanhydraten kunnen spontaan gevormd worden als aardgas met water onder hoge druk bij niet al te hoge temperaturen opgeslagen of getransporteerd wordt. Deze combinatie van materialen komt bijvoorbeeld voor in de transportleidingen van offshore productieplatforms naar de kust. Omdat methaanhydraat een vaste stof is, kan het deze transportleidingen verstoppen. Om hydraatvorming tegen te gaan wordt bij vervoer van ongereinigd aardgas altijd een middel toegevoegd dat het water bindt. Glycol is een veel gebruikt middel, methanol wordt gebruikt als er al hydraatvorming opgetreden is. Bij het ontvangstpunt wordt het water uit het glycol gekookt en het zuivere glycol teruggestuurd voor hergebruik.

Het vermoeden bestaat dat zich op de bodem van de oceanen hydraatafzettingen bevinden, dit is echter nog niet aangetoond. Het spontaan uitéénvallen van zo'n afzetting in water en gas zou dan een verklaring kunnen zijn voor anderszins onverklaarbare schipbreuken zoals in de Bermuda driehoek voorkomen.

Categorie: Chemische stof

Silicaat

Nesosilicaat -- Inosilicaat -- Sorosilicaat -- Cyclosilicaat -- Tectosilicaat -- Fylosilicaat

Categorie: Silicaat

Fylosilicaat

Een fylosilicaat is een silicaat waarbij de silica tetraeders volgens een platige structuur gerangschikt zijn. Tussen twee vlakken met silica tetraeders heerst een zwakke binding tussen vrije zuurstofatomen. Door deze structuur splijten fylosilicaten heel makkelijk.

Voorbeelden van fylosilicaten zijn mica's als muscoviet en biotiet en kleimineralen.

Nesosilicaat -- Inosilicaat -- Sorosilicaat -- Cyclosilicaat -- Tectosilicaat -- Fylosilicaat

Categorie: Fylosilicaat

Triklien

Veel vaste stoffen hebben een kristallijne structuur. Dat wil zeggen dat zij bestaan uit een regelmatige opstapeling van een structuureenheid (moleculen, ionen, atomen) die als bouwsteen van de regelmatige stapeling gezien kan worden. De structuureenheden vormen een driedimensionaal rooster. In de kristallografie worden de gestapelde structuureenheden eenheidscellen genoemd.

De regelmatige stapeling wordt translatiesymmetrie genoemd. Naast de translatiesymmetrie bestaat er ook nog interne symmetrie binnen de eenheden. Het geheel van alle symmetrie heet kristalstructuursymmetrie (zie hierna).

De symmetrie heeft onder meer als gevolg dat de gehele structuur van het kristal kan worden beschreven als de inhoud van één eenheidscel of zelfs een gedeelte daarvan, soms aangevuld met een beschrijving van de (zeer kleine) verschillen tussen eenheidscellen.

Een van de technieken die kan worden gebruikt om kristalstructuren te bepalen is de Röntgendiffractie. Dit is tot nog toe (2003) de nauwkeurigste techniek om de structuur van moleculen te onderzoeken. Kristalstructuren van meer dan 250.000 organische verbindingen zijn reeds bepaald en opgeslagen in de Cambridge Structural Database.

Naast kristallijne vaste stoffen bestaan er glasstructuren en amorfe structuren.

Radioactiviteit

Radioactiviteit, ook wel activiteit genoemd, is een natuurkundig fenomeen: bepaalde isotopen zijn instabiel en veranderen (desintegreren) spontaan in een andere atoomsoort. Dit noemt men radioactief verval.

Bij dit proces zenden ze straling uit. Na de desintegratie is de atoomkern veranderd van samenstelling, met name in de aantallen protonen en neutronen. Zo ontstaat een atoom van een andere atoomsoort, hetzij een andere isotoop van hetzelfde element, hetzij een ander element.

In sommige situaties is het desintegratieproduct, ook wel het dochternuclide genoemd, zelf ook weer instabiel. Het proces gaat door totdat de ontstane atoomkern in een stabiele vorm is geraakt. Men spreekt dan van een vervalketen.

Aan de ontdekking van en het onderzoek van radioactiviteit hebben veel mensen hun naam verbonden. Enkele van de voornaamste zijn:

Radioactiviteit wordt uitgedrukt in becquerel (Bq). Als er van een stof 1 atoom per seconde vervalt (desintegreert) is die stof een radioactieve bron (stralingsbron) met een sterkte van 1 becquerel.

Gamma ray (straling)

De gamma ray waarde is een maat voor de natuurlijke radioactiviteit van een gesteente of mineraal. De technische standaards die gelden voor gamma ray metingen, zijn opgesteld door het American Petroleum Institute en de officieuze "eenheid" van deze metingen is dan ook API. Hoewel de naam voor deze waarde gamma ray is, is het niet zuiver gammastraling die door de radioactieve mineralen wordt uitgezonden, dit kunnen ook andere deeltjes omvatten.

Binnen de olie-industrie wordt de gamma ray waarde van gesteente gebruikt om het type gesteente grofweg te bepalen. Door middel van gevoelige metingen in het boorgat (logging) wordt informatie verkregen over de natuurlijke radioactiviteit. Schalie bevat vaak zwak radioactieve mineralen, naast kleimineralen zijn dat voornamelijk biotiet of andere mica's. Ook zandsteen kan radioactieve sporenelementen bevatten, meestal in zogenaamde "vuile zandstenen" (met veel niet-siliciklastisch materiaal). Het kalium-zout sylviet veroorzaakt relatief hoge gamma ray waardes en is daarmee een indicator tegenover het niet radioactieve haliet.

Categorieën: Straling | Olie-industrie

Pennsylvania

Commonwealth of Pennsylvania

Vlag van Pennsylvania

Pennsylvania (Nederlands verouderd: Pennsylvanië) is een van de staten van de Verenigde Staten. De standaardafkorting voor "The Keystone State", zoals de bijnaam luidt, is PA. De hoofdstad is Harrisburg, de grootste stad is Philadelphia. Pennsylvania is een van de vier staten die zich een gemenebest noemen, wat juridisch overigens hetzelfde is als een staat.

De eerste Europeanen die zich in het gebied vestigden waren Zweden en Nederlanders. Op 4 maart 1681 schonk de Engelse koning Karel II het aan William Penn, die er een kolonie voor Quakers stichtte. De naam van de staat betekent "land van de wouden van Penn" (silva is Latijn voor "woud").

Pennsylvania was oorspronkelijk groter: ten tijde van de opstand tegen de Britse overheersing (zie Amerikaanse Revolutie) splitste het huidige Delaware zich af. Op 12 december 1787, vijf dagen na Delaware, werd Pennsylvania formeel, als tweede, een staat van de Verenigde Staten.

Stilpnomelaan

Het mineraal stilpnomelaan is een gehydrateerd kalium-ijzer-magnesium-aluminium-silicaat met de chemische formule K(Fe2+,Mg,Fe3+)8(Si,Al)12(O,OH)27·n(H2O). Het behoort tot de fylosilicaten.

Het groene, bruinrode, goudbruine of zwarte stilpnomelaan heeft een glas- tot doffe glans, een grijswitte streepkleur en een perfecte splijting volgens het kristalvlak [001]. De gemiddelde dichtheid is 2,86 en de hardheid is 3. Het kristalstelsel is triklien en de radioactiviteit van het mineraal is nauwelijks meetbaar. De gamma ray waarde volgens het American Petroleum Institute is 31,37.

De naam van het mineraal stilpnomelaan is afgeleid van de Griekse woorden stilpnoon ("schijnen") en melas ("zwart").

Het mineraal stilpnomelaan komt met name voor in ijzerertsen. De typelocatie is de Sternberg, in Moravië, Tsjechië. Het wordt ook gevonden in Saint Peters, Chester county, Pennsylvania, Verenigde Staten.

Categorieën: Mineraal | Fylosilicaat | Verbinding van kalium | Verbinding van ijzer | Verbinding van magnesium | Verbinding van aluminium