Skutterudiet

Het mineraal skutterudiet of smalt is een kobalt-nikkel-arsenide met de chemische formule (Co,Ni)As2,5.

Het opaak witte of licht staalgrijze skutterudiet heeft een metallische glans, een zwarte streepkleur en de splijting van het mineraal is duidelijk volgens de kristalvlakken [100] en [111]. Het kristalstelsel is kubisch. Skutterudiet heeft een gemiddelde dichtheid van 6,5, de hardheid is 5,5 tot 6 en het mineraal is niet radioactief.

Het mineraal skutterudiet is genoemd naar de Noorse plaats Skutterud, waar het voor het eerst beschreven werd.

Skutterudiet is een hydrothermaal erts-mineraal dat gevonden wordt in aders van hoge temperatuur samen met andere nikkel-kobalt mineralen. De typelocatie is Skutterud in Noorwegen. Het mineraal wordt verder onder andere gevonden in Bou Azzer, Marokko.

Categorieën: Mineraal | Verbinding van kobalt | Verbinding van nikkel | Verbinding van arseen

Kubisch

Kubisch is een term uit de kristallografie. Het verwijst naar de kubusvormige typen kristalroosters, waarvan de drie ribben (a, b en c) even lang zijn, en de hoeken (α, β en γ) allemaal 90°.

Een kubische structuur heeft ten minste een 3-tallige rotatie (langs de lichaamsdiagonaal van de kubus) en drie 2- of 4-tallige rotaties langs de drie assen en/of drie spiegelvlakken loodrecht op de assen.

De millerindices (ofwel de hkl-waarden) van de vlakkenscharen in kubische roosters zijn relatief eenvoudig te bepalen: Wanneer de richtingsvector [uvw] bekend is van de normaal aan de vlakkenschaar, geldt voor een kubisch rooster dat h=x, k=y en l=z.

Van de veertien Bravaistralies die er mogelijk zijn, zijn er in totaal drie kubisch:

primitief kubisch

Kobalt

Kobalt is een scheikundig element met symbool Co en atoomnummer 27. Het is een zilverkleurig overgangsmetaal.

Door de Egyptenaren, Grieken en Romeinen werden kobaltverbindingen gebruikt voor het kleuren van glas. In Perzië is eens een ketting gevonden met door kobaltverbindingen gekleurde blauwe glaskralen uit ongeveer 2250 v. Chr. De Chinezen gebruikten in de tijd van het Tang- en Ming-dynastie kobaltverbindingen voor het kleuren van porselein.

Het element zelf werd omstreeks 1737 ontdekt door George Brandt tijdens het onderzoeken van mineralen. Deze Zweedse wetenschapper was toen in staat om aan te tonen dat kobalt zorgde voor de blauwe kleur en niet - zoals eerder aangenomen - bismut.

Het woord kobalt komt van het oorspronkelijk Duitse kobold; de naam die vaak door mijnwerkers gebruikt werd. Kobalt trekt het giftige arsenicum aan en joeg daarom angst aan bij de mijnwerkers.

Net als in de oudheid wordt kobalt(II)oxide, beter bekend onder de triviale naam kobaltblauw, gebruikt als pigment voor glas en porselein. Andere toepassingen van kobalt zijn:

Nikkel

Nikkel is een scheikundig element met symbool Ni en atoomnummer 28. Het is een zilverwit/grijs overgangsmetaal.

In het gebied dat tegenwoordig bekend is als Syrië zijn bronzen voorwerpen gevonden die nikkel bevatten. De oudste sporen van het gebruik van nikkel leiden terug tot 3500 v. Chr. Uit oude Chinese geschriften blijkt dat nikkelhoudende mineralen zoals nikkoliet werden gebruikt om glas een groene kleur te geven.

Vaak werd nikkel aangezien voor koper, een element waarmee nikkel veel overeenkomsten heeft. In 1751 probeerde Axel Frederik Cronstedt het "koper" te isoleren uit nikkoliet. Tot zijn verbazing bleef er een zilverwit poeder over dat hij nikkel noemde.

Vanaf 1881 werd nikkel gebruikt voor muntgeld. De naam nikkel is afkomstig van het Duitse Kupfernickel (Duivelskoper).

Het grootste deel van het wereldwijd geproduceerde nikkel wordt gebruikt in bij de productie van roestvrij staal en allerlei legeringen. Andere toepassingen zijn:

Arseen

Arsenicum of arseen is een scheikundig element met symbool As en atoomnummer 33. Het is een grijs metalloïde.

Vermoedelijk heeft Albertus Magnus in 1250 het element voor het eerst geïsoleerd. In 1649 beschreef Johann Schroeder twee manieren om arsenicum te isoleren.

De naam arsenicum komt van het Griekse arsenikon, dat te vertalen is als geel orpiment.

Tot in de 20e eeuw werd loodarsenaat als pesticide gebruikt in de fruitteelt. Wegens de schadelijke gevolgen hiervan voor de sproeiers is men later op andere middelen overgestapt. In de 19e eeuw werd koperarsenaat zelfs als kleurstof gebruikt in snoepjes. Tegenwoordige toepassingen van arsenicum zijn:

Verder wordt arseentrioxide in de hematologie gebruikt om sommige vormen van leukemie te bestrijden, wanneer patiënten immuun zijn (geworden) voor andere middelen.

Radioactiviteit

Radioactiviteit, ook wel activiteit genoemd, is een natuurkundig fenomeen: bepaalde isotopen zijn instabiel en veranderen (desintegreren) spontaan in een andere atoomsoort. Dit noemt men radioactief verval.

Bij dit proces zenden ze straling uit. Na de desintegratie is de atoomkern veranderd van samenstelling, met name in de aantallen protonen en neutronen. Zo ontstaat een atoom van een andere atoomsoort, hetzij een andere isotoop van hetzelfde element, hetzij een ander element.

In sommige situaties is het desintegratieproduct, ook wel het dochternuclide genoemd, zelf ook weer instabiel. Het proces gaat door totdat de ontstane atoomkern in een stabiele vorm is geraakt. Men spreekt dan van een vervalketen.

Aan de ontdekking van en het onderzoek van radioactiviteit hebben veel mensen hun naam verbonden. Enkele van de voornaamste zijn:

Radioactiviteit wordt uitgedrukt in becquerel (Bq). Als er van een stof 1 atoom per seconde vervalt (desintegreert) is die stof een radioactieve bron (stralingsbron) met een sterkte van 1 becquerel.

Marokko

Al Mamlakat al-Maghrebiya Royaume du Maroc

(Details)

Marokko is een land in noordelijk Afrika aan de kust van de Middellandse Zee, de Straat van Gibraltar en de Atlantische Oceaan, grenzend aan Algerije en de (betwiste) Westelijke Sahara. De staat Marokko is ontstaan toen het land zich onafhankelijk verklaarde van Frankrijk op 2 maart 1956.

De naam komt uit het Tamazight samengestelde woorden "Marrakech" (een stad in Marokko) en dat is weer een verbastering van murakuk: murt dat "land" betekent en akuk dat "god" betekent (beiden in het Tamazight). In het Arabisch wordt Marokko Maghreb genoemd, dat de plaats waar de zon ondergaat betekent (en hiervan afgeleid het westen). Het wordt zo genoemd omdat Marokko destijds het uiterste uiteinde van het Islamitische Rijk was en symbolisch gezien de zon hier onder ging. De naam Maghreb kan verwarrend zijn want heel Noord-Afrika werd (en wordt nog wel) "al maghreb" genoemd. Daarom wordt Marokko ook wel al maghreb al kabir (het grote Westen) genoemd. De naam Marokko werd voor het eerst gebruikt door de Spanjaarden nadat de Almoravieden de Spanjaarden verslagen hadden en Marrakesh was toen hun hoofdstad.

Marokko annexeerde de Westelijke Sahara in de periode 1976-1979, maar dit stuitte op (internationaal) verzet. Bevrijdingsorganisatie Polisario vond eerst onderdak in zowel Mauretanië als Algerije, totdat het eerstgenoemde land een verdelingsakkoord met Marokko afsprak over de Westelijke Sahara. Marokko is tevens het enige land van Afrika dat geen lid meer is van de Afrikaanse Unie, omdat de Westelijke Sahara hiervan lid is. In het noorden van Marokko liggen twee Spaanse exclaves: Ceuta en Melilla. Marokko beschouwt deze exclaves echter als bezet Marokkaans grondgebied.