Petedunniet

Het mineraal petedunniet is een calcium-zink-mangaan-ijzer-magnesium-inosilicaat met de chemische formule Ca(Zn,Mn2+,Fe2+,Mg)Si2O6. Het behoort tot de clinopyroxenen.

Het doorschijnende donkergroene petedunniet heeft een groenwitte streepkleur en een glasglans. De splijting is goed volgens het kristalvlak [110], petedunniet heeft een gemiddelde dichtheid van 3,68 en de hardheid is 6. Het kristalstelsel is monoklien en het mineraal is niet radioactief.

Het mineraal petedunniet is genoemd naar Pete J. Dunn, mineraloog van het Smithsonian-instituut in Washington D.C..

Petedunniet is een pyroxeen die voorkomt in gemetamorfoseerde zinkafzettingen. De typelocatie is Franklin, Sussex County, New Jersey, Verenigde Staten.

Categorieën: Mineraal | Inosilicaat | Verbinding van calcium | Verbinding van zink | Verbinding van mangaan | Verbinding van ijzer

Mangaan

Mangaan is een scheikundig element met symbool Mn en atoomnummer 25. Het is een zilverkleurig overgangsmetaal.

Al sinds de prehistorie wordt mangaan gebruikt. 15.000 jaar voor het begin van onze jaartelling werd bruinsteen (mangaandioxide) al gebruikt als pigment in verf. De Egyptenaren en Romeinen pasten mangaan toe tijdens de productie van glas, zowel om kleuren toe te voegen, als om kleuren te verwijderen. De Spartanen maakten legeringen van mangaan en ijzer.

In de 17e eeuw produceerde de Duitse chemicus Johann Rudolph Glauber voor het eerst kaliumpermanganaat, een stof die veel toepassing vindt in chemische laboratoria. In het midden van de 18e eeuw werd mangaanoxide gebruikt voor chloorproductie.

De Zweedse chemicus Carl Wilhelm Scheele kwam tot de ontdekking dat mangaan een element is. Zijn collega Johann Gottlieb Gahn isoleerde zuiver mangaan in 1774 door mangaanoxide te reduceren met koolstof.

In het begin van de 19e eeuw gingen wetenschappers op zoek naar manieren waarop mangaan gebruikt kon worden in de productie van staal. In 1816 werd ontdekt dat de toevoeging van mangaan aan ijzer leidde tot een hardere staalvariant, zonder het breekbaar te maken.

Inosilicaat

Een inosilicaat is een silicaat waarbij de silica-tetraeders enkele of dubbele ketens vormen. De enkele ketens hebben de algemene formule Si2O7 en de dubbele ketens de algemene formule Si8O22.

Voorbeelden van inosilicaten met enkele ketens zijn de pyroxenen en met dubbele ketens de amfibolen.

Nesosilicaat -- Inosilicaat -- Sorosilicaat -- Cyclosilicaat -- Tectosilicaat -- Fylosilicaat

Categorie: Inosilicaat

Pyroxeen

De groep mineralen die pyroxenen genoemd worden, is een groep belangrijke silicaten in magmatische en metamorfe gesteenten . Karakteristiek is een structuur van enkele silica ketens in tetraëders; inosilicaat. Twee kristalvormen zijn mogelijk:

De algemene formule voor pyroxeen luidt XY(Si,Al)2O6 (met voor X calcium, natrium, ijzer2+ en magnesium en (zeldzaam) zink, mangaan en lithium. Y bevat kleinere ionen, zoals chroom, aluminium, ijzer3+, magnesium, mangaan, scandium, titanium, vanadium en zelfs ijzer2+). Hoewel aluminium vaak voorkomt als vervanging van silicium in silicaten, is dat niet het geval in pyroxeen.

De naam pyroxeen is afgeleid van het Griekse pyros en xenos ("vuur" en "vreemd"). Deze naam werd gegeven naar aanleiding van het voorkomen in vulkanische lava's waar pyroxenen soms als kristallen ingebed liggen in het omringende vulkanische glas; verondersteld werd dat het onvolkomenheden in het glas waren, daarom de naam "vuur vreemdelingen". Het zijn echter vroeg vormende mineralen die al uitgekristalliseerd zijn voordat het magma aan het aardoppervlak komt (lava). Zodoende "drijven" de pyroxeenkristallen in de smelt die door snelle afkoeling het vulkanisch glas, of obsidiaan vormt.

De mantel bestaat voornamelijk uit olivijn en pyroxeen. Pyroxenen komen in alle mafische stollingsgesteenten voor, en ook in mantelgesteentes als peridotiet en serpentiniet.

felsisch--------------------------------------------------mafischkwarts - veldspaat - mica - amfibool - pyroxeen - olivijn

Radioactiviteit

Radioactiviteit, ook wel activiteit genoemd, is een natuurkundig fenomeen: bepaalde isotopen zijn instabiel en veranderen (desintegreren) spontaan in een andere atoomsoort. Dit noemt men radioactief verval.

Bij dit proces zenden ze straling uit. Na de desintegratie is de atoomkern veranderd van samenstelling, met name in de aantallen protonen en neutronen. Zo ontstaat een atoom van een andere atoomsoort, hetzij een andere isotoop van hetzelfde element, hetzij een ander element.

In sommige situaties is het desintegratieproduct, ook wel het dochternuclide genoemd, zelf ook weer instabiel. Het proces gaat door totdat de ontstane atoomkern in een stabiele vorm is geraakt. Men spreekt dan van een vervalketen.

Aan de ontdekking van en het onderzoek van radioactiviteit hebben veel mensen hun naam verbonden. Enkele van de voornaamste zijn:

Radioactiviteit wordt uitgedrukt in becquerel (Bq). Als er van een stof 1 atoom per seconde vervalt (desintegreert) is die stof een radioactieve bron (stralingsbron) met een sterkte van 1 becquerel.

Mineralogie

De mineralogie of delfstofkunde is de tak binnen de aardwetenschappen die zich richt op de systematische studie van mineralen, hun voorkomen, ontstaan, metamorfose en rol in de geologie.

De International Mineralogical Association (IMA) is een organisatie waarvan de leden de mineralogen uit de verschillende landen vertegenwoordigen. Haar activiteiten omvatten het beheer van de namen van mineralen (via de Commissie van nieuwe mineralen en mineraalnamen) en het bijhouden van een database van mineralen.

In 2004 zijn er ongeveer 4000 soorten mineraal erkend door de IMA. Hiervan kunnen er ongeveer 150 als "overvloedig", nog eens 50 als "incidenteel", en de rest als "zeldzaam" tot "zeer zeldzaam" worden beschouwd.

Zie de lijst van mineralen voor meer informatie.

Categorie: Mineralogie

Smithsonian

Het Smithsonian Institution is een Amerikaans onderwijs- en onderzoeksinstitituut met bijbehorend museumcomplex. Het grootste deel van de faciliteiten is gevestigd in Washington D.C.. Gezamenlijk bestaat het uit negentien musea en zeven researchcentra en heeft 142 miljoen voorwerpen in zijn collecties. Het instuut en de musea worden gefinancierd en indirect beheerd door de Amerikaanse overheid.

Het Smithsonian is in 1846 opgericht naar aanleiding van een legaat uit 1829 van de Engelse geleerde James Smithson inhoudende dat, mocht zijn neef Henry James Hungerford kinderloos komen te overlijden, een som van honderduizend gold sovereigns aan de Verenigde Staten van Amerika vermaakt zou moeten worden ter oprichting van een instituut om het toen erbarmelijk lage peil van het wetenschappelijk onderzoek in dat land wat op te krikken. In 1835 stierf Hungerford inderdaad kinderloos. Er volgde een lange politieke strijd over de vraag óf men de — door velen als zeer krenkend ervaren — making wel moest aanvaarden en zo ja, in welke vorm men aan de voorwaarden moest voldoen. Uiteindelijk richtte men een trust op om het instituut zo onafhankelijk mogelijk te maken.

Onder de talloze voorwerpen in de rijke collecties valt bijvoorbeeld een verzameling instrumenten van de Italiaanse vioolbouwer Antonio Stradivari te noemen.

Categorie: Museum in de Verenigde Staten