Lauriet

Het mineraal lauriet is een ruthenium-sulfide met de chemische formule RuS2. Het heeft de pyriet structuur. Het kristalstelsel is kubisch met een ribbe van 560 pm. De ruimtegroep is Pa3.

Categorieën: Mineraal | Sulfide | Verbinding van ruthenium

Ruthenium

Ruthenium is een scheikundig element met symbool Ru en atoomnummer 44. Het is een zilverwit overgangsmetaal.

Ruthenium werd in 1844 ontdekt door Karl Claus in het residu dat achterbleef wanneer ruw platina werd opgelost in koningswater. Klaus, die werkzaam was aan de universiteit van Dorpat (tegenwoordig: Tartu, Estland), noemde het naar zijn vaderland Rusland, dat in het Latijn Ruthenia heet.

Ruthenium wordt soms in kleine hoeveelheden toegevoegd aan titanium-, platina- en palladium legeringen. Additie van 0.1% ruthenium aan titanium zorgt voor een enorme toename in de corrosiebestendigheid. Ook als katalysator kan ruthenium worden gebruikt, bijvoorbeeld bij de scheiding van waterstofsulfide onder invloed van licht. Recent onderzoek wijst uit dat grote metallo-organische complexen van ruthenium een rol kunnen spelen bij de bestrijding van kanker. Metallo-organische complexen worden in galvanische processen toegepast om dunne ca. 0,2 um lagen neer te slaan als contactmateriaal (Reed-contact).

Aan de lucht oxideert ruthenium pas bij verhoogde temperaturen (800°C). Het metaal heeft een viertal kristalvormen. De α vorm gaat bij 1308K over in de β vorm, deze bij 1473K in de γ vorm, dan bij 1773K wordt de δ fase gevormd die vervolgens bij ca 2700K smelt.

Rutheniumchemie is vrij ingewikkeld omdat het element in rijke variëteit van oxidatie toestanden kan voorkomen. De belangrijkste daarvan zijn +2, +3 en +4. Het metaal zelf wordt weinig toegepast, maar in fijnverdeelde toestand aangebracht op een drager met een hoog specifiek oppervlak is het een bijzonder nuttige katalysator. Het wordt ook wel toegepast in legeringen met platina en palladium. Deze legeringen zijn bijzonder hard en slijtvast.

Kubisch

Kubisch is een term uit de kristallografie. Het verwijst naar de kubusvormige typen kristalroosters, waarvan de drie ribben (a, b en c) even lang zijn, en de hoeken (α, β en γ) allemaal 90°.

Een kubische structuur heeft ten minste een 3-tallige rotatie (langs de lichaamsdiagonaal van de kubus) en drie 2- of 4-tallige rotaties langs de drie assen en/of drie spiegelvlakken loodrecht op de assen.

De millerindices (ofwel de hkl-waarden) van de vlakkenscharen in kubische roosters zijn relatief eenvoudig te bepalen: Wanneer de richtingsvector [uvw] bekend is van de normaal aan de vlakkenschaar, geldt voor een kubisch rooster dat h=x, k=y en l=z.

Van de veertien Bravaistralies die er mogelijk zijn, zijn er in totaal drie kubisch:

primitief kubisch

Picometer

Een picometer is een lengtemaat uit het SI systeem. De maat heeft de afkorting pm. Een picometer is gelijk aan 10-12 meter, ofwel 0,000000000001 meter. Atomen zijn zo'n 100-200 pm groot, een atoomkern is ongeveer een honderdste picometer in diameter.

Andere lengtematen: nanometer--picometer--femtometer

Categorie: Lengtemaat

Ruimtegroep

In de wiskunde en de kristallografie is een ruimtegroep een groep van symmetrie-operatoren die de ruimte vult. Ruimtegroepen bestaan uit een combinatie van translatiesymmetrie en rotatiesymmetrie.

Er zijn precies 230 verschillende 3-dimensionale ruimtegroepen. Zie voor een verdere uitleg van de symmetrie van ruimtegroepen het artikel kristalstructuur.

Er zijn precies 17 verschillende 2-dimensionale ruimtegroepen. Dit worden behangpatroongroepen genoemd.

Een patroon die slechts translaties in één dimensie (richting) bevat, heet een strookpatroon. Er zijn exact 7 strookpatroongroepen.

Een patroon zonder translatie (alleen rotatie en eventueel spiegeling) wordt een rozet genoemd

Lauriet

Het mineraal lauriet is een ruthenium-sulfide met de chemische formule RuS2. Het heeft de pyriet structuur. Het kristalstelsel is kubisch met een ribbe van 560 pm. De ruimtegroep is Pa3.

Categorieën: Mineraal | Sulfide | Verbinding van ruthenium