Borniet

Het mineraal borniet is een koper-ijzer-sulfide met de chemische formule Cu5FeS4.

Het mineraal heeft een orthorhombische kristalstructuur. Het heeft een bruine tot koperrode kleur op een vers breukvlak. Door oxidatie verandert de kleur en krijgt het mineraal blauwe, paarse en rode tinten. De hardheid is 3 en de gemiddelde dichtheid is 5,09. Na verhitting is borniet magnetisch en het is niet radioactief.

Borniet is genoemd naar de Oostenrijkse mineraloog I. von Born (1742-1791).

Borniet wordt veelal gevonden in pegmatieten. Het komt onder andere voor in Arizona, Butte en Mexico.

Borniet is een belangrijk kopererts en komt vaak samen voor met het veel vaker voorkomende chalcopyriet. Het is belangrijk voor de hoeveelheid koper dat het bevat: ongeveer 63 massaprocent is koper.

Sulfide

Een sulfide is een ion van zwavel in oxidatietoestand -2 (S-2). Een groep van ongeveer 600 mineralen,zoals antimoniet en galeniet waarin zwavel een binding vormt met metallische en metaalachtige elementen.De meeste sulfiden zijn ondoorzichtig,en duidelijk gekleurd en gestreept.

Categorieën: Zout | Verbinding van zwavel

Mineralogie

De mineralogie of delfstofkunde is de tak binnen de aardwetenschappen die zich richt op de systematische studie van mineralen, hun voorkomen, ontstaan, metamorfose en rol in de geologie.

De International Mineralogical Association (IMA) is een organisatie waarvan de leden de mineralogen uit de verschillende landen vertegenwoordigen. Haar activiteiten omvatten het beheer van de namen van mineralen (via de Commissie van nieuwe mineralen en mineraalnamen) en het bijhouden van een database van mineralen.

In 2004 zijn er ongeveer 4000 soorten mineraal erkend door de IMA. Hiervan kunnen er ongeveer 150 als "overvloedig", nog eens 50 als "incidenteel", en de rest als "zeldzaam" tot "zeer zeldzaam" worden beschouwd.

Zie de lijst van mineralen voor meer informatie.

Categorie: Mineralogie

Pegmatiet

Pegmatiet is een ganggesteente, vaak ontstaan uit felsisch (zuur, hoog SiO2 gehalte) vulkanisme, dat zeer grote kristallen (tot 10 meter doorsnede) kan bevatten.

Kenmerkend voor een pegmatiet is het voorkomen van zeldzame mineralen als aquamarijn, toermalijn, topaas, fluoriet, apatiet en wolfraam. Vooral mineralen die lithium bevatten, ontstaan in pegmatieten omdat een pegmatiet de laatst kristalliserende elementen opneemt.

Pegmatiet is genoemd naar het Latijnse woord pegma, dat "schavot" of "boekenkast" betekent.

Overal waar magma stolt onder het aardoppervlak, ontstaat stollingsgesteente. In gebieden waar een deel van het magma nog vloeibaar blijft, zijn er kristallen die "drijven" en aangroeien in de smelt die langzaam en als laatste uitkristalliseert. Als pegmatieten ontsloten raken aan het oppervlak, zijn er vaak erg mooie en grote kristallen te vinden. Dit is het geval in Brazilië, maar ook op kleinere schaal op Cap de Creus, Catalonië, Spanje.

Omdat pegmatieten zeldzame aardelementen als lithium, beryllium en tantalium bevat, is het voor de industrie een interessant gesteente om te mijnen. Ook edelstenen worden in pegmatieten gevonden.

Butte (Montana)

Butte is een stad in de Amerikaanse staat Montana. De stad is gelegen in Silver Bow County en vormt de hoofdstad van die county. In 2000 telde Butte 33.892 inwoners. Tijdens zijn hoogtijdagen, tussen het eind van de 19e eeuw en 1920, was Butte een van de voornaamste kopervindplaatsen. De stad kende honderden bars en saloons en een beroemde rosse buurt.

Sinds de stichting van de stad, eind 19e eeuw, is Butte een mijnbouwstad geweest. Eerst werd er vooral goud en zilver gedolven maar met de opkomst van elektriciteit nam de vraag naar koper sterk toe. Door de rijke aanwezigheid van dit metaal werd de stad al snel een van de meest welvarende steden in het land en met name tijdens de Eerste Wereldoorlog werd Butte vaak "de rijkste heuvel op aarde" genoemd. Met een geschatte populatie van 115.000 in 1910 was het de grootste stad in de wijde omgeving. Naar schatting een derde van de totale Amerikaanse koperprodcutie kwam in die periode voor rekening van Butte. De stad trok ook veel immigranten aan, vooral uit Ierland en China.

Gedurende de 20e eeuw stapten de mijnbouwmaatschappijen over op dagbouw. De Berkely Pit werd in 1955 aangelegd, een grote open afgraving die later voor grote milieuproblemen zou zorgen. De aanleg ging ten koste van vele duizenden huizen. In 1982 werden de mijnbouwactiviteiten op deze locatie gestaakt. Om de locatie te saneren werd deze opgenomen in het zogenaamde Superfund-programma dat de federale overheid ontwikkelde. De Berkely Pit is nog steeds een problematische locatie maar trekt tegelijkertijd ook regelmatig toeristen.

In Butte zijn veel overblijfsels van voormalige mijnen nog zichtbaar en nog steeds vormt mijnbouw een belangrijke bron van inkomsten.

Butte onderhoudt een stedenband met Altensteig in Duitsland.

Chalcopyriet

Het mineraal chalcopyriet is een koper-ijzer-sulfide met de chemische formule CuFeS2.

De kleur van het mineraal is messinggeel, soms ook wat groenig. Vaak zijn als gevolg van oxidatie aan het oppervlak een grote verscheidenheid aan kleuren te zien en het heeft een slechte splijting. De streepkleur van het opake chalcopyriet is groenig zwart Het mineraal heeft een tetragonale kristalstructuur, met de ribben: a=52.5 nm, c=103.2nm. De structuur lijkt zeer veel op die van sfaleriet (zinkblende).

Het mineraal is genoemd naar het Griekse woord chalcos en pyriet ("koper"-pyriet), naar de kleuren die chalcopyriet vaak vertoont.

Chalcopyriet is een van de meest voorkomende sulfides, en is algemeen voorkomend in een grote hoeveelheid sulfidische ertsen. Het geld ook als een der belangrijkste koper-ertsmineralen.

Categorieën: Mineraal | Sulfide

Borniet

Het mineraal borniet is een koper-ijzer-sulfide met de chemische formule Cu5FeS4.

Het mineraal heeft een orthorhombische kristalstructuur. Het heeft een bruine tot koperrode kleur op een vers breukvlak. Door oxidatie verandert de kleur en krijgt het mineraal blauwe, paarse en rode tinten. De hardheid is 3 en de gemiddelde dichtheid is 5,09. Na verhitting is borniet magnetisch en het is niet radioactief.

Borniet is genoemd naar de Oostenrijkse mineraloog I. von Born (1742-1791).

Borniet wordt veelal gevonden in pegmatieten. Het komt onder andere voor in Arizona, Butte en Mexico.

Borniet is een belangrijk kopererts en komt vaak samen voor met het veel vaker voorkomende chalcopyriet. Het is belangrijk voor de hoeveelheid koper dat het bevat: ongeveer 63 massaprocent is koper.